Schone lucht in huis: waar je op moet letten

Je gaat er maar al te makkelijk aan voorbij. Misschien heb je er zelfs nooit bij stilgestaan: het belang van schone lucht in huis. Heb je wel eens het idee dat kookgeurtjes steeds blijven hangen in de keuken? Hangt er een nare lucht in je kamer? Dan is de luchtkwaliteit in huis niet goed. Gelukkig zijn er een aantal eenvoudige oplossingen om de lucht in huis weer te zuiveren.

Een slechte luchtkwaliteit in je huis kan een aanzienlijke invloed hebben op je gezondheid. De luchtwegen kunnen het behoorlijk te verduren krijgen door alle stofjes die in je kamer ronddwarrelen. Schone lucht in huis is verre van vanzelfsprekend. De luchtkwaliteit wordt elke seconde beïnvloed door hele alledaagse dingen: stof van apparatuur en meubels, lichaamsgeuren, schoonmaakmiddelen, huisdieren en koken. Dit zijn maar een paar voorbeelden van luchtvervuilers binnenshuis. Stofjes die hierdoor in de lucht terecht komen, veroorzaken allergieën en kunnen van invloed zijn op mensen met luchtwegproblemen als astma en COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease; in het Nederlands vertaald Chronisch Obtructieve Long Ziekte).

Het schoon houden van de lucht in huis begint vaak in de keuken. In die ruimte is de luchtkwaliteit misschien het wel meest wisselvallig. Wist je dat het bakken of braden in olie of boter een explosie aan fijnstof kan veroorzaken? Fijnstof bevat hele kleine stofdeeltjes, die heel lang (tot wel 6 uur!) blijven rondzweven in de lucht en makkelijk en vaak kunnen worden ingeademd. Deze deeltjes kunnen diep in het lichaam terecht komen en schade aanrichten in de luchtwegen en longen. Wij zullen fijnstof vooral kennen van de verhalen over uitstoot van fabrieken en auto’s, maar juist in kleine ruimtes als de keuken is heel makkelijk een hoge concentratie aan fijnstof te bereiken, wijst onderzoek van TNO uit. Zo kan een half uurtje koken schadelijker zijn voor de gezondheid dan een stukje wandelen langs een drukke weg.

De afzuigkap is een belangrijke factor bij schone lucht in de keuken. Een afzuigkap voert vervuilde lucht, na het vrijkomen van kookgeuren en vetdeeltjes tijdens het koken, af naar buiten. Nieuwere afzuigkappen hebben vaak een recirculatiesysteem, die de lucht weer schoon terug de keuken inblaast. Let goed op dat de afzuigkap goed blijft werken. Dat kun je eenvoudig testen, door een papiertje tegen de onderkant van de kap aan te houden en te kijken of het blijft hangen. Valt het papiertje weer omlaag? Dan werkt de kap dus niet meer goed genoeg. Dat heeft te maken met de filters in de afzuigkap. Waarschijnlijk zijn de metaalfilters aan het verstoppen. Deze houden het vet dat vrijkomt bij het koken tegen. Dat vet blijft hangen in het filter, waardoor de lucht er steeds moeilijker doorheen komt. Je kunt metaalfilters schoonmaken met ontvetter of in de vaatwasser, maar het is raadzaam om deze na 3 jaar te vervangen.

Wil je je afzuigkapfilters vervangen? Gebruik onze filterzoeker om jouw filters te vinden:

Wanneer je een recirculatie afzuigkap hebt, zorgen actieve koolstoffilters ervoor dat de kap weer geurvrije lucht terugblaast. Deze filters, die achter de metaalfilters in de afzuigkap zitten, bevatten koolstofkorrels met actieve koolstof. Dit wondermiddeltje houdt geurdeeltjes die vrijkomen bij het koken vast. Koolstoffilters kun je helaas niet schoonmaken en zijn gemiddeld 2 keer per jaar aan vervanging toe.

Het meest voorkomende en makkelijkste voorbeeld is natuurlijke ventilatie. 7 op de 10 huizen worden alleen op natuurlijke wijze geventileerd, door middel van open ramen, kieren en roosters. Zo kan de vuile lucht van binnenshuis ontsnappen en komt er frisse lucht van buiten weer naar binnen. Omdat de meeste huizen tegenwoordig goed geïsoleerd zijn, is dit steeds vaker nodig. Zeker wanneer er veel bezoek is of wanneer er gekookt (gebruik de afzuigkap!) of gedoucht wordt. Gemiddeld moet je de lucht in een gesloten ruimte na 20 minuten al verversen, omdat het vol zit met stofjes en geurtjes. Bij voorkeur is er sprake van een continue verversing van de lucht in huis. Wanneer de luchtkwaliteit binnenshuis duidelijk laag is, is het raadzaam te luchten. Dat doe je door deuren en ramen tegen elkaar open te zetten, waardoor er een luchtstroom binnenshuis ontstaat, die de vuile lucht makkelijker meeneemt naar buiten toe. Zo hou je gemakkelijk schone lucht in huis.

Tijdens de wintermaanden, wanneer het een stuk kouder kan zijn, klinkt deuren en ramen tegen elkaar openzetten alleen niet altijd even aantrekkelijk. Het verversen van de lucht in huis kan ook op een kunstmatige manier. Luchtreinigers stijgen de laatste jaren steeds meer in populariteit. Deze apparaten verschonen de lucht in huis zelf, door de vuile lucht op te nemen en deze weer schoon terug te blazen aan de hand van een ventilator. Deze slimme apparaten geven zelf aan wat de luchtkwaliteit in huis op elk moment van de dag is.

Wanneer een luchtreiniger de vuile lucht in je kamer opneemt, zorgt een aantal filters ervoor dat alle stofjes in het apparaat achterblijven. Zo is er een voorfilter, dat alle grove stofdeeltjes uitfiltert. Let op: deze moet je regelmatig schoonmaken. Daarna volgen de filters voor het fijnere werk. HEPA-filters filteren deeltjes tot wel 0,1 micrometer (1000 keer zo klein als een mensenhaar!), zoals pollen, fijnstof en huisstoffmijt. Daarnaast zitten er, net als in een afzuigkap, koolstoffilters in een luchtreiniger. Deze hebben dan ook precies dezelfde functie: nare geurtjes opnemen. Met name op HEPA-filters en koolstoffilters zit maar een beperkte levensduur. Deze kun je namelijk niet schoonmaken en ze zijn na een jaar vaak verzadigd. Als je in huis rookt, is het zelfs korter dan een jaar.

Ook de luchtvochtigheid is een factor voor de luchtkwaliteit binnenshuis en deze is niet vanzelfsprekend altijd top. Vooral in de winter kan de luchtvochtigheid in je kamer lager zijn dan gemiddeld. Vaak merk je dat aan droge lippen en ogen en uiteindelijk verkoudheidsklachten. Ook om de luchtvochtigheid op peil te houden zijn er een aantal eenvoudige opties: je kunt een waterbakje aan de verwarming hangen of een kamerplant aanschaffen. Maar net als luchtreinigers zijn ook luchtbevochtigers sterk in opkomst. Deze blazen precies de benodigde hoeveelheid vocht de kamer in. De apparaatjes geven zelf aan op welk niveau de luchtvochtigheid zit. Deze moet altijd tussen de 40% en 60% zitten. Tussen de 50% en 55% ervaren mensen als het prettigst. Filters voor de luchtbevochtiger zorgen dat het vocht dat de luchtbevochtiger uitblaast vrij is van ongewenste stoffen. Wanneer je een luchtbevochtiger hebt, moet je deze filters regelmatig vervangen. Meestal 2 tot 4 keer per jaar.